Wijk aan Zee en Beverwijk toen en nu: een mini-college in het veld

‘Ommetje Westerhout’

Het landschap rond Park Westerhout in Beverwijk heeft een bijzondere geschiedenis. Een vruchtbaar land, maar ook een strategisch gelegen land waar de industrie in de afgelopen eeuw is opgerukt. De geschiedenis van het landschap wordt verteld door twee gidsen van de Stichting Oer-IJ tijdens een ‘Ommetje Westerhout’ met als titel ‘tussen aardbeien en staal’.

Waar ooit de gegoede burgerij met een zeilschip over het Wijkermeer naar hun statige landhuizen voer, ligt nu een landschap dat wordt gedomineerd door industrie, waaronder Tata-steel, en stedenbouw. Hoe is dit ‘arcadische’ landschap ooit ontstaan? En hoe is het in de afgelopen eeuw bijna onherkenbaar veranderd?

Kennemerland-1702-uitsnede Breesaap
Kennemerland-1702-uitsnede Breesaap

‘Holland op zijn smalst’

Na een korte introductie in het museum Kennemerland, tegenover huize Westerhout, nemen de gidsen Hans Turlings en Thijs Eijking een groep van 15 belangstellenden mee in een korte wandeling door de duinvallei. Onderweg tonen de gidsen landkaarten en afbeeldingen van hoe het in het verleden was. Op veel plekken zijn de oude contouren van het landschap geheel uitgewist. Vóór de komst van het Noordzeekanaal (1876) was hier “Holland op zijn smalst”, vooral bekend vanwege de Heerlijkheid Breesaap met zijn boerderijen en landhuizen. De steeds verder uitbreidende hoogovens (sinds 1924) slokte het land nog verder op. Waar tot 1960 de tuinderijen en de industrie nog hand in hand gingen, werd door schaalvergroting en stadsuitbreiding het land verder opgeslokt. Toch zijn er nog volop sporen aanwezig in het landschap die iets tonen van de rijke geschiedenis van de voormalige heerlijkheid Wijk aan Zee en Duin en het naburige Beverwijk: de plaats waar ooit de fijne groenten en aardbeien werden verhandeld uit het rijke achterland.

Aardbeienplukkers in de Breesaap
Aardbeienplukkers in de Breesaap

Mini-college

In een mini-college van anderhalf uur loodsen de gidsen hun toehoorders door de boeiende geschiedenis van dit oer-hollandse land. De wandeling met gidsen van Stichting Oer-IJ wordt op de Dag van de Duinen, zaterdag 28 juni, gratis aangeboden. Het aantal deelnemers is beperkt. Kijk op de website www.oerij.eu voor meer informatie.

de gidsen Thijs Eijking en Hans Turlings bij de Zeestraat in Beverwijk
De gidsen Thijs Eijking en Hans Turlings bij de Zeestraat in Beverwijk

Wie een langere wandeling wil maken langs de buitenplaatsen en binnenduinrand bij Wijk aan Zee, kan de route volgen van ‘De Beek als Bron’: www.beekalsbron.nl. Zie voor een mooie beschrijving van deze route op: duinbehoud.nl/wandelroute-beverwijk-wijk-aan-zee.

Gerelateerde berichten

Vrijwilligers van “Het Groene Strand Goeree-Overflakkee” raapten in vier maanden tijd bij een onderzoek naar de samenstelling van aangespoeld strandafval 615 ballonnen en resten van ballonnen op 6 kilometer strand, ruim 100 ballonen per kilometer. Zij hebben dit onderzoek uitgevoerd omdat er altijd al veel ballonnen aanspoelen en zij meer actie willen om dit probleem op te lossen.
Grote wilde dieren zien in Nederland: het kan, ook in de duinen. In diverse Hollandse en Zeeuwse duingebieden leven damherten. Prachtige beesten, en de kans om er daadwerkelijk een te zien is best groot.
Sinds kort wordt Stichting Duinbehoud ondersteund door Natuurhuisje. Een belangrijke ambitie van Natuurhuisje is het vergroten van de biodiversiteit. Dankzij de financiële steun van Natuurhuisje heeft Duinbehoud afgelopen jaar flink kunnen investeren in het herstel van paddenpoelen en vochtige duinvalleien.