Walcheren – Zeeland – wandelroute 7 kilometer
Half juni maak ik een wandeling door het natuurgebied Oranjezon op Walcheren. Dit keer met duinconsulent Freek Wisse en zijn vrouw Elly (die de duinen nog beter kent dan hijzelf, vertrouwt Freek me toe). We treffen het met het prachtige weer en omdat het maandag is, is het ook erg rustig.
In Oranjezon zijn vele stadia van duinvorming te zien. De naam verwijst naar de oorspronkelijke eigenaars: de prinsen van Oranje. Het 400 hectaren grote gebied wordt beheerd door het Zeeuws Landschap.
De duinen van Oranjezon zijn een onderdeel van het Natura 2000 gebied de Manteling van Walcheren. Ooit was dit een schorrengebied(rond 1200) en daarna een duinbied vanaf 1700. Sinds 1889 werd er water gewonnen. Eerst vooral voor Middelburg, later voor heel Walcheren. Bij de ingang van het gebied zie ik nog de gebouwen uit die tijd staan en hoewel de waterwinning gestopt is, is er nog een grote kelder ondergronds vol met water voor de piekmomenten.
Open en begroeid deel
We starten de wandeling bij de toegangspoort. Entree 1 euro (automaat). Er zijn verschillende routes te doen, maar Freek en Ellie maakten hun eigen route. ‘Zodat we een goede indruk krijgen van het hele gebied.’ We gaan een stuk rechtsom doen (het meer open deel van Oranjezon) en dan een stuk aan de linkerkant (het meer begroeide deel).
Kale duinen
We lopen rechtdoor en botsen op een kanaal. Dit is rond 1920 gegraven en diende als een werkverschaffingsproject. We gaan met de bocht naar rechts. We lopen een stuk de route met het bloemteken op de paaltjes, maar dan net andersom. Even daarna gaan we weer rechts. Freek wijst op grote kale duinen. ‘Vroeger stond het hier vol met vogelkers. Dat heeft de beheerder, o.a. met behulp van schoolkinderen en de padvinderij, helemaal verwijderd.’ Om de vergrassing tegen te gaan lopen hier een flink aantal Herefordrunderen en Konikpaarden.
We lopen nu een flink stuk rechtdoor en gaan vlak voor het hek linksaf een breed pad op. We lopen langs de grens van het gebied. Ik zie veel Jacobskruiskruid, maar opvallend weinig brandnetels. Links staat nog een stuk van een bunker uit WO II; rechts wijst Ellie me op een paal met de letters WMZ (Watermaatschappij Zeeland).
Bijzonderheden
Het is inmiddels landelijk bekend dat hier bijeneters broeden’, meldt Freek, ‘verder hoor je hier in de lente overal de nachtegaal en in de herfst zijn er veel paddenstoelen.’ Aan de zuidkant van het duingebied zijn in 1995 de voormalige landbouwgronden omgevormd tot een plas/dras natuurgebied.
Bij het bordje ‘verboden toegang’ met in de verte rechts de camping de Zandput gaan we links omhoog. Op deze manier snijden we de grote lus van de bloemenroute af. Als we boven zijn draaien we ons om en hebben dan aan de ene kant zicht op het boerenland en rechts op het in 1992 gedempte kanaal, dat we even later kruisen, richting het noorden. Ik zie overal kruipwilg.
Kadavers en bloemen
We komen weer op de route (het verharde pad) terecht. Rechts is de zee; zo nu en dan hebben we daar zicht op. Kort daarna gaan we even naar rechts van het pad af bij een groot bord dat uitleg geeft over het project Dood Doet Leven. Tot mijn verbazing komen we bij een plek terecht waar een paar kadavers (of wat daarvan over is) van damherten liggen. ‘Ook in dit gebied zijn er (te)veel damherten. Er wordt aan regulering gedaan, maar de herten die hier liggen zijn omgekomen bij een ongeluk.’
Het is een prachtige afwisselende wandeling tot nu toe. Ellie wijst me op een laag stuk. In de winter staat dit altijd onder water; in het voorjaar en de zomer is dit de plek voor bloemen: ogentroost, moeraswespenorchis en parnassia…
Uitzicht over Walcheren en het groene strand
We vervolgen het pad, dat gemaakt is van bunkerpuin en gaan dan rechts omhoog naar het hoogste punt in het gebied. Dat is duidelijk: bovenop kijk ik over heel Walcheren uit. Ik zie de Lange Jan in Middelburg; ik zie de toren in Veere en aan de andere kant de zee in al haar glorie. ‘Hier ligt een stuk groen strand’, vertelt Ellie. Freek wijst naar het westen, richting strandpaviljoen Aloha. ’Nog maar kort geleden hebben we gestreden tegen de aanleg van een stalen loopbrug richting strand. Om verschillende redenen is die nu van de baan. Richting het oosten is er nog een plan om een groot paviljoen in zee te bouwen. Dat wil Duinbehoud ook zien te voorkomen. De kust hier is te ongerept daarvoor.’
Het begroeide deel
Eerst nemen we linksaf een klein zandpaadje en dan gaan we naar beneden. Bij de Y-splitsing even verderop gaan we rechtsaf (als je hier linksaf gaat kom je weer terug bij het begin van de wandeling). We volgen nu de route van de torenwandeling en gaan linksaf, als er in de verte een hek is. Via een vaag pad lopen we naar beneden, richting kanaal. We zijn duidelijk in het meer begroeide deel beland. Daar aangekomen nemen we een bocht naar rechts, gaan door een poortje (kissing gate), vervolgen onze route over een smal pad en onder een brug door. Dan gaan we rechtsaf een trap omhoog en gaan verder over een breed pad met het teken toren op de paaltjes.
Oude dennen
Het is een behoorlijk kronkelpad tussen prachtige oude dennen. ‘Deze dennen zijn wel honderd jaar oud. Ze zijn in 1920 geplant om de duinen vast te leggen, ‘vertelt Freek. We lopen door over de dam omhoog en Ellie en Freek wijzen me op een fundament waar niet lang geleden nog een uitkijktoren opstond. Deze is afgebroken, omdat hij niet meer veilig was. We gaan rechtsaf het zandpad op en volgen het teken ‘damhert’ op de paaltjes. Rechts wijst Freek me op een bomgat uit WOII. Nog twee keer rechtsaf en dan linksaf.
We lopen weer een stukje langs het kanaal en zijn getuige van het opbouwen van het nest door een meerkoetenfamilie. Uiteindelijk gaan we rechtsaf op het punt waar de pijl linksaf staat en komen weer uit bij het beginpunt. Het was echt de moeite waard: afwisselend, wijds en mooie duinen.
Praktische informatie:
- Je kunt als wandelaar het gebied in tussen zonsopgang en zonsondergang voor 1 euro pp
- Het gebied is verboden voor honden
- Adres: Koningin Emmaweg 22 Vrouwenpolder
- Vlak bij de ingang kun je betaald parkeren en daar is ook horeca. Er is geen openbaar vervoer
- In de Oranjezon zijn vier wandelroutes van verschillende lengtes uitgezet. Er zijn verder ook verschillende excursies te doen. Zie daarvoor www.oranjezon.nl
Tekst: Annelies Boutellier
Fotografie: Coen Blom