Verwilderde katten aan de kust

Een zwerfkat met prooi door Adriaan Dijksen

In natuurgebieden op de Waddeneilanden zoals Texel en Schiermonnikoog vindt een conflict plaats dat vele duizenden slachtoffers kent. Ook al is de mens aan geen van de twee kanten van het conflict dader of slachtoffer, toch draagt hij zowel schuld als verantwoordelijkheid.

Het gaat bij dit conflict om (verwilderde) katten die op de eilanden jagen op de oorspronkelijke bewoners, zoals bijvoorbeeld de bedreigde Noordse woelmuis, de tapuit, en andere vogels. Een exact aantal is lastig te vast te stellen, maar er wordt geschat dat er per jaar zo’n 50.000 wilde dieren worden gedood door zowel verwilderde katten als huiskatten. Een belangrijke reden waarom het slecht gaat met de grondbroeders in het duingebied.

Tot 2010 was het probleem van katten die joegen op wilde dieren minder groot. Dit komt omdat er tot die tijd op verwilderde katten gejaagd werd. Voor sommigen hard en genadeloos, maar ontegenzeggelijk effectief. In 2010 kwam er echter weerstand vanuit de provincie, politiek en de Dierenbescherming. Duinbehoud heeft actie gevoerd tegen de jacht, maar heeft ook gepleit voor het (diervriendelijk) wegvangen van verwilderde katten. Het bestrijden van katten werd verboden, met als gevolg een grote toename van (verwilderde) katten in de natuur. Hierdoor werden steeds meer wilde dieren slachtoffer.

De gedachte vanuit de Dierenbescherming is dat katten van nature roofdieren zijn en de organisatie is voor een schietverbod. De Dierenbescherming mikt op preventieve oplossingen zoals de kat een belletje omdoen, wat potentiële prooidieren zou waarschuwen. De politiek en provincie zwicht vaak onder druk van de Dierenbescherming en andere organisaties. Dit zal goed bedoeld zijn, maar is een simpele kijk op de situatie. De (huis)kat is geen oorspronkelijke bewoner van eilanden als Texel en Schiermonnikoog. De muizen en de vogels op de eilanden zijn dit wel en zijn niet ingesteld op een plotselinge influx van enkele honderden roofdieren. Dit komt doordat andere roofdieren zoals vossen en wezels ook niet op de eilanden voorkomen en daardoor erg geschikt zijn voor grondbroeders.

Een tapuit met voer in de snavel door Adriaan Dijksen

Na een onderzoek over de schade die de katten aanrichten op Texel zijn er eindelijk ontwikkelingen in het conflict tussen kat en wild. Er recent zijn bijna vijfhonderd huiskatten gechipt op Texel. Hierdoor kunnen verwilderde katten effectiever gevangen en overgeplaatst worden, aangezien deze vanzelfsprekend geen chip hebben gekregen. Overgeplaatste katten worden gesteriliseerd. Andere oplossingen mikken op preventie. Dit kan zijn het ’s nachts en tijdens het broedseizoen binnen laten blijven van katten.

Op Schiermonnikoog loopt de gemeente achter de feiten aan. Reden hiervoor is onder andere dat de druk minder hoog is door het gebrek aan een bekende bedreigde diersoort als de Noordse woelmuis op het eiland. Maar bedreigd of niet, ook hier worden er veel wilde dieren gedood door huiskatten en verwilderde katten. Volgens jurist Arie Trouwborst dwingt Europese regelgeving de gemeente om actie te ondernemen. Wellicht dat via jurisprudentie er meer en sneller actie ondernomen gaat worden. Dankzij het initiatief op Texel steunt het Nationaal Park Schiermonnikoog nu ook ingrijpen op de situatie.

Uiteindelijk is het van belang dat mensen inzien dat hun kat veel schade veroorzaakt buitenshuis. De kat is een roofdier en een exoot op de eilanden en maakt simpelweg veel wilde dieren dood. Een chip en een dichte deur zijn voor nu oplossingen, met wellicht de tip om na de kat over te stappen op een leuke leguaan of wandelende tak als nieuw huisdier.

Gerelateerde berichten

In Hoek van Holland wordt een omvangrijk natuurherstelproject uitgevoerd door het Zuid-Hollands Landschap.
Het klinkt tegenstrijdig: duinen versterken door er kerven in te maken! Toch is dat wat Rijkswaterstaat, waterschappen en duinbeheerders af en toe doen. Het is wel maatwerk, de ene kerf is de andere niet!
De gemeente Katwijk krijgt van de Raad van State 26 weken de tijd om tekortkomingen in het bestemmingsplan ‘Woongebied Valkenhorst’ te herstellen. Duinbehoud had beroep aangetekend tegen de plannen van de gemeente Katwijk.