Alsnog natuurcompensatie aanleg Tweede Maasvlakte

Slanke waaierslak door Marion Haarsma Stichting ANEMOON
Slanke waaierslak door Marion Haarsma Stichting ANEMOON

Goed nieuws voor de onderwaternatuur voor de kust van Zuid-Holland en Zeeland. Het bodembeschermingsgebied dat 15 jaar geleden al bedacht was ter compensatie voor de aanleg van de Tweede Maasvlakte lijkt er alsnog te komen. Dit heeft de minister voor Natuur en Stikstof Van der Wal besloten naar aanleiding van de rechtszaak die zeven natuurorganisaties hadden aangespannen. Conform de uitspraak van de rechter heeft de minister nu besloten om binnen zes maanden bodemberoerende visserij alsnog te verbieden in het bodembeschermingsgebied in de Voordelta.

In 2008 ging rijke onderwaternatuur voor de kust van Zuid-Holland en Zeeland verloren door de aanleg van de Tweede Maasvlakte voor Rotterdam. Het nieuwe industriegebied werd er simpelweg bovenop gestort. In de verleende natuurvergunning voor de Tweede Maasvlakte staat de harde voorwaarde dat dit natuurverlies wordt gecompenseerd in de Voordelta: een groot Natura 2000-gebied voor de kust van Zuid-Holland en Schouwen Duivenland. Deze verplichte compensatie is echter na 15 jaar nog niet gerealiseerd.

Bodembeschermingsgebied

De natuurcompensatie zou worden gerealiseerd door in de Voordelta een bodembeschermingsgebied in te stellen ter grootte van 10 keer de omvang van de Tweede Maasvlakte. In dit bodembeschermingsgebied zou minder gevist worden met sleepnetten om onderwaternatuur de kans te geven te herstellen. Uit onderzoek is gebleken dat in de praktijk er van bodemrust geen sprake is. Met name garnalenvisserij is er de afgelopen 14 jaar juist flink toegenomen.

Natuurorganisaties hebben jarenlang geprobeerd om hierover nieuwe afspraken te maken met de overheid. Omdat dit niets opleverde en er ook geen uitzicht was op een concreet resultaat zijn zij uiteindelijk naar de rechter gestapt.  De rechter gaf de natuurorganisaties in november vorig jaar gelijk. Conform de uitspraak van de rechter heeft de minister nu besloten om bodemberoerende visserij alsnog te verbieden in het bodembeschermingsgebied.

Zeereservaat

De natuurorganisaties zijn blij met dit besluit, maar betreuren dat de overheid niet veel eerder de verantwoordelijkheid nam om haar verplichtingen na te komen. Teo Wams, directeur natuurbeheer Natuurmonumenten; “Alleen door totale rust krijgt het oorspronkelijk rijke bodemleven in de Voordelta de kans om zich te herstellen. Het besluit om bodemberoerende visserij te verbieden is een belangrijke stap en we zijn blij dat de minister dit nu ook zo ziet. Maar zandwinning en het ingraven van kabels heeft ook impact op de onderwaternatuur. Wij blijven dan ook pleiten voor een zeereservaat waarin de natuur volledig met rust wordt gelaten, zoals oorspronkelijk ook het plan van de Nederlandse overheid was”.

In een zeereservaat is geen plaats voor commerciële visserij en andere vormen van bodemberoering. Er worden geen kabels gegraven, zand gewonnen noch bagger gestort. Op enkele plekken waar niet kan worden gevist -zoals rond de Brouwersdam- is al zichtbaar wat een rijke natuur dit oplevert. Hier herstelt de natuur zich richting de oorspronkelijke soortenrijkdom met wel 150 soorten op de zeebodem, zoals natuurlijke riffen van oesters- en mosselbanken met sponzen, anemonen, kreeftachtigen, schelpkokerwormen en allerhande bijbehorend zeeleven. In zo’n rijk biotoop ontstaat een kraamkamer voor veel soorten en trekvissen, zeevogels en grotere zeezoogdieren profiteren daar van mee.

De zeven natuurorganisaties die in 2021 naar de rechter stapten zijn Natuurmonumenten, Wereld Natuur Fonds, Stichting Duinbehoud, Stichting Het Zuid-Hollands Landschap, Vogelbescherming Nederland, Stichting De Noordzee en de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland. Gezamenlijk zijn ze deze zaak gestart omdat jaren van overleg niets opleverden. Het besluit van de minister is genomen in lijn met de rechterlijke uitspraak. Er loopt nog een hoger beroep tegen de uitspraak dat van invloed kan zijn op dit besluit.

Hier staat de uitspraak van Rechtbank Midden Nederland.

Gerelateerde berichten

Achter het strand van IJmuiden ligt een kleine maar heel bijzondere vochtige duinvallei: het Kennemerstrand. Wat ooit strand was, heeft zich in enkele decennia – met hulp van mensenhanden – ontwikkeld tot een voor ons land maar ook voor de Europese kust uniek natuurgebied.
Bier: gemaakt van gist, granen, hop. Maar vooral water. In Haarlem waren veel brouwerijtjes. Via de Brouwersgracht voerde men duinwater uit de Brouwerskolk aan. Er loopt nog steeds een leuk pad onder spoor en snelweg door, met enkele hoge bruggen, van de binnenstad langs deze gracht. Dit pad leidt je naar het Middenduin. Ga dit gebied in, volg het water, de Brouwerskolk, steek over en loop aan de overzij terug. Daar staan primula’s. 
In de winter worden de jongen van grijze zeehonden geboren op de afgelegen zandstranden zoals Richel en de Noorderhaaks. De pups hebben bij de geboorte een lange witte vacht, die pas na enkele weken verhaart. Tot die tijd kunnen ze niet het water in.