Vandaag in het Duin: op zoek naar winterakoniet – Eranthis hymalis

Winterakoniet - Theo Baas
Winterakoniet – Theo Baas

Elke maand hebben we het over een dier of plant die je op dat moment in de duinen kunt spotten.

De winterakoniet is een plant die behoort tot de ranonkelfamilie, net als boterbloemen
De uit het Grieks afkomstige naam, eranthis, komt van er (voorjaar) en anthos (bloem), dus: voorjaarsbloem. Hyemalis betekent winter of in de winter bloeiend.

Ingeburgerd


De winterakoniet is oorspronkelijk een bosplant van Zuid-Europese gebergten, van Zuid-Frankrijk, via Italië tot in de Balkan. Vanaf de 15e eeuw is de soort in ons land veel aangeplant op buitenplaatsen, kloosters en landgoederen; net als sneeuwklokjes. Door de jaren heen zijn ze hier verwilderd. Wat betekent dat de soort zelfstandig standhoud en zich uitzaait. Inmiddels heeft de soort de status “ingeburgerd” gekregen.

Vroege bloeier


Omdat de winterakoniet van oorsprong een bosplant is gedijd ze het best op plekken die wat in de schaduw liggen zoals beschaduwde gazons. Het is een vroege bloeier die vaak gelijktijdig met sneeuwklokjes bloeit. In het vroege voorjaar ontspringt vanuit een bolvormige korte, dikke wortelstok een bloeistengel die één bloem draagt, omgeven door een krans van bladeren. Bij zonnig weer staan de bloemen wijd open, bij regen en ‘s nachts sluiten ze weer. Vanwege de vroege bloei is de plant van belang als bron van nectar voor vroeg vliegende insecten, en als de temperatuur boven 10º C komt, ook voor honingbijen.

Tekst & fotografie: Theo Baas

Gerelateerde berichten

Heggenrank (bryonia dioica) is het enige lid van de komkommerfamilie dat in ons land in het wild voorkomt. Zij bloeit van juni tot september met geelachtig witte bloemen.
Op 1 oktober hebben bestuurders van overheden, maatschappelijke organisaties en ondernemers het nieuwe Kustpact 2026–2030 ondertekend. In het Kustpact worden afspraken vastgelegd om de ontwikkeling van toerisme en recreatie langs de kust in balans te brengen met de bescherming van natuur en landschap.
Koraalzwammen zijn prachtige paddenstoelen met een sterk vertakt vruchtlichaam. In Nederland zijn er ongeveer dertig soorten. Een deel daarvan komt ook voor in de duinen en twee soorten zelfs uitsluitend. Dat er ook in de helmduinen van de zeereep koraalzwammen groeien was tot vijftien jaar geleden zo goed als onbekend.