Vandaag in het duin: op zoek naar de welriekende salomonszegel

Welriekende salomonszegel Theo Baas (1)(1)

Fotograaf: Theo Baas – Welriekende salomonszegel

Op de droge, kalkrijke grond van de duinen vindt de welriekende salomonszegel haar plek. Zowel op de duinhellingen als aan de rand of op een open plek in het struikgewas is de blauwgroene plant met haar ellipsvormig bladeren te vinden. Maar ook in het ruige grasland of in de open loofbossen kom je de salomonszegel tegen.

De welriekende salomonszegel is een overblijvende plant. Aan de wortelstok ontstaan in het voorjaar nieuwe stengels. Omdat de wortelstok zich vertakt, groeien de planten vaak in groepen.

Klokvormige bloempjes

De bladeren staan in rijen van twee van voet tot top aan de rechte stengel. De top van de stengel is vaak gebogen. Omstreeks mei- juni ontspringen vanuit de bladoksels hangende, naar één zijde gekeerde klokvormige, roomwitte bloemen met een groene punt aan het einde. De bloemen kunnen alleen staan, maar ook in paren.

De klokvormige bloempjes worden bestoven door langtongige insecten zoals hommels. De vruchten zijn blauwzwarte, berijpte bessen die voor de mens giftig zijn.

Tuinplant

In de kalkrijke duinen is de welriekende salomonszegel niet zeldzaam. Haar zustersoort de “gewone salomonszegel” is een soort van de hogere zandgronden en de bossen langs de binnenduinrand. De kruising tussen beide soorten is bekend als de tuinsalomonszegel. Deze is forser dan de stamouders (tot 1 meter), bloeit langer door en vormt geen goede vruchten. De plant is in trek als tuinplant en wordt regelmatig verwilderd gevonden.

Chinese delicatesse

Tot enkele decennia terug werden salomonszegels ingedeeld bij de lelieachtigen maar nieuw op DNA gericht onderzoek heeft uitgewezen dat ze meer verwant zijn aan de aspergefamilie. Dat wisten ze in China al langer. Daar is de plant een delicatesse. De wortel worden o.a. geroosterd en als snack gegeten, en de jonge scheuten bereid als asperge. 

Tekst en fotografie: Theo Baas

Gerelateerde berichten

Achter het strand van IJmuiden ligt een kleine maar heel bijzondere vochtige duinvallei: het Kennemerstrand. Wat ooit strand was, heeft zich in enkele decennia – met hulp van mensenhanden – ontwikkeld tot een voor ons land maar ook voor de Europese kust uniek natuurgebied.
Bier: gemaakt van gist, granen, hop. Maar vooral water. In Haarlem waren veel brouwerijtjes. Via de Brouwersgracht voerde men duinwater uit de Brouwerskolk aan. Er loopt nog steeds een leuk pad onder spoor en snelweg door, met enkele hoge bruggen, van de binnenstad langs deze gracht. Dit pad leidt je naar het Middenduin. Ga dit gebied in, volg het water, de Brouwerskolk, steek over en loop aan de overzij terug. Daar staan primula’s. 
In de winter worden de jongen van grijze zeehonden geboren op de afgelegen zandstranden zoals Richel en de Noorderhaaks. De pups hebben bij de geboorte een lange witte vacht, die pas na enkele weken verhaart. Tot die tijd kunnen ze niet het water in.