Vandaag in het duin: op zoek naar de kleine parelmoervlinder

Kleine parelmoervlinder. Fotograaf Henk Bos
De kleine parelmoervlinder, fotograaf Henk Bos

De kleine parelmoervlinder is een pareltje van de open duinen. Ondanks de malaise bij
veel dagvlinders weet hij zich overal langs de kust redelijk te handhaven. Met een beetje
moeite en wat geluk kan iedereen hem vinden.


Parelmoer

De kleine parelmoervlinder is – net als andere parelmoervlinders – van boven oranje, met
een aantal grote en kleinere zwarte vlekken. Op het eerste gezicht kun je hem ook
verwarren met andere oranjerode vlinders zoals de kleine vos. Maar let goed op de
onderkant van de vleugels: daar heeft hij opvallende druppelvormige zilverkleurige
(‘parelmoeren’) vlekken. Deze zijn groter en opvallender dan bij andere
parelmoervlinders in de duinen.


Duinviooltje

De kleine parelmoervlinder komt in alle Nederlandse duingebieden voor; het meest in de
brede duinen van Noord- en Zuid-Holland. De rupsen van de kleine parelmoervlinder
leven vooral op het duinviooltje. Dit is een typische soort voor de open, droge
duingraslanden met kaal zand en mossen. Zoek dus in dit type duinlandschap, vaak
direct achter de zeereep, hier en daar ook in de binnenduinen. De volwassen vlinders
eten nectar van duinviooltjes maar ook van andere bloeiende duinplanten zoals
slangenkruid.


Drie of vier generaties

De kleine parelmoervlinder heeft een snel verlopende levenscyclus. In één jaar zijn er
drie, soms vier, elkaar deels overlappende generaties rupsen en vlinders. Daardoor kun
je hem van april tot en met oktober in de duinen vinden, maar toch het meest in juli en
augustus.

Auteur: Kees Vertegaal

In kwartaalblad Duin verscheen in 2022 een artikel over de kleine parelmoervlinder. Je leest het hier.

Gerelateerde berichten

De zebrarups is een gemakkelijk herkenbaar duindier. Hij is opvallend oranje-zwart gestreept en laat zich volop zien, een signaal aan insecteneters: eet mij niet, want ik ben giftig! Voor ons is hij daardoor niet moeilijk te vinden. Het is de rups van de sint- jacobsvlinder: twee namen, één soort.
Duinconsulent Cindy Kleyn en boswachter Paul van der Linden van PWN verwelkomden zo’n 25 deelnemers. Twee van hen kwamen helemaal uit Eindhoven, speciaal voor deze excursie. ‘We zijn al 25 jaar lid van Duinbehoud en zagen de aankondiging. We hebben een zwak voor deze streek, waar we ook vandaan komen’. De excursie op landgoed Marquette sloot goed aan bij de lezingen in Naturalis de dag ervoor: cultuurhistorie, biodiversiteit en collectieve kracht.
We spreken elkaar bij  kwelder De Putten, een ‘wegrestaurant voor vogels’ achter de Hondsbossche Duinen. Foppe komt aanlopen en vertelt dat hij op zijn wandeling tussen dijk en duin vergezeld werd door twee roodborsttapuiten: ‘weet je waarom die hier zitten?’ Foppe houdt van het gidsen en deelt zijn kennis graag: ‘kijk maar eens naar al dat duinzand en die duindoorns, daar schuilen ze in, broeden vlak bij de grond en eten ervan! Eigenlijk net als de kneu die hier ook broedt’.