Aanspoelsels

Bron van de voedselketen op het strand

Foto: Sytske Dijksen – Foto Fitis


Wie vaker over het strand struint, kent de strook ‘rommel’ die bij hoogwater door de zee op de vloedlijn is achtergelaten. Deze strook noemen we ‘aanspoelsel’ of ‘vloedmerk’. Dit aanspoelsel kan bestaan uit een mengelmoes van wieren en overblijfselen van andere organismen die in zee hebben geleefd zoals vissen, krabben en schelpdieren.

Vol met leven

Wie het aanspoelsel goed bekijkt, zal versteld staan van wat je tegenkomt aan dode en levende organismen: behalve strandvlooien leven er kevers, pissebedden, oorwurmen, spinnen en vliegen. Sommige van deze soorten, waaronder wiervliegen zijn voor hun voortbestaan grotendeels of zelfs volledig afhankelijk van aanspoelsel. Het aanspoelsel staat aan de wieg van de voedselketen. En die wieg hebben we nodig.

Strandvlooien

Wanneer je door het aanspoelsel loopt, stuift een wolk vliegen van je af. Die vrolijke springers zijn strandvlooien. Dit zijn geen insecten, zoals het woord ‘vlooien’ doet vermoeden, maar kleine kreeftachtigen. Strandvlooien vervullen een nuttige en cruciale rol op het strand. Ze verwerken aanspoelsel en vormen zelf voedsel voor vogels en insecten.

De zeeraket

Planten vind je eveneens op het strand. Zoals de zeeraket die groeit waar organisch materiaal onder het
zand bedolven ligt. Dit kan het vloedmerk zijn: aangespoelde stukken zeewier, dode krabbetjes of wrakhout. Onder het zand gaan de organische resten tot ontbinding over, waarbij stikstofverbindingen vrijkomen die de zeeraket nodig heeft om te groeien.

Plevieren

Dan zie je in de buurt nog veel plevieren, kustvogels waarvan sommige soorten het hele jaar door langs de kust verblijven, andere brengen er alleen de winter door of passeren er in de trektijd. In het aanspoelsel zoekt bijvoorbeeld de bontbekplevier naar wormen, vliegenlarven, garnalen en vlokreeftjes.

Bron van de voedselketen

Hierboven zijn enkele soorten beschreven die leven op het strand. Allen vormen een belangrijke schakel inde voedselketen. Zeewieren, kwallen, krabbetjes en zeesterren spoelen aan. Ze vormen het onmisbare voedsel voor andere soorten. Nadat de strandvlooien en pissebedden van het vers aangespoelde materiaal hebben gegeten, komen kevers, spinnen en pseudo-schorpioenen als predatoren. Vogels vormen de top van de voedselpiramide en zij vormen voor veel mensen de ware natuurbeleving. Een beleving dankzij het aanspoelsel.

Het Groene Strand

Het strand is veel meer dan een grote zandbak: het zit vol leven. En daar moeten we zorgvuldig mee omgaan. LandschappenNL, Vogelbescherming Nederland, Stichting Duinbehoud, IVN Natuureducatie en Stichting ANEMOON werken samen in project Het Groene Strand. Vrijwilligers rapen afval, beschermen broedvogels, verzamelen informatie en betrekken bezoekers door verhalen te vertellen over het leven en de natuur op het strand. Dit alles voor een mooiere natuur en natuurbeleving.

Gerelateerde berichten

Koraalzwammen zijn prachtige paddenstoelen met een sterk vertakt vruchtlichaam. In Nederland zijn er ongeveer dertig soorten. Een deel daarvan komt ook voor in de duinen en twee soorten zelfs uitsluitend. Dat er ook in de helmduinen van de zeereep koraalzwammen groeien was tot vijftien jaar geleden zo goed als onbekend.
Komende zaterdag 20 september is er weer een strandopruiming op het strand van Petten. We verzamelen peuken, blikjes, nylondraden, plastik en wat we nog meer aan rommel tegenkomen. Het afval gaat in jute zakken die later worden leeg geschut in de afvalbakken bij de strandopgangen. We starten om 10 uur bij de strandopgang vanaf de parkeerplaats aan Strandweg 4 Petten (bij het KNRM-gebouw). Kinderen zijn ook van harte welkom! 
Geïnspireerd door het zeedorp en het leven van de vissersbevolking trokken eind 19e eeuw veel kunstenaars uit de hele wereld naar Katwijk (evenals naar Egmond, Domburg en Volendam). Het zeedorpenlandschap met schelpenvissers en de bomschuiten, het drogen van de netten in het duin, werd een geliefd thema in de kunst.