Vandaag in het duin: op zoek naar wilde kardinaalsmuts

Wilde kardinaalsmuts_Theo Baas
Wilde kardinaalsmuts Theo Baas

Wilde kardinaalsmuts

De wilde kardinaalsmuts is een tot vier meter hoge struik met een groene bast. De plant heeft een onopvallende bloei van kleine geelgroene bloempjes. Hier komen veel insecten op af. De plant dankt zijn naam aan de bijzondere vorm van zijn vruchten, een menierode stomp vierkantige hangende doosvrucht. Wanneer de vruchten openspringen komen de oranje, aan dunne draadjes hangende zaden tevoorschijn. Eigenlijk zijn de zaden wit maar omgeven door een oranje omhulsel. De voor mensen giftige zaden zijn bij vogels zeer gewild.

Kampioen overleven

Wilde kardinaalsmuts is een plant met een groot regeneratie vermogen. In sommige jaren kan de plant in de lente geheel zijn ingepakt door spinseldraden van de grote kardinaalsmutsstippelmot. Dit geeft de plant een spookachtig uiterlijk. De rupsen kunnen de plant geheel kaalvreten. Desondanks weet de plant van deze aanval te herstellen door het vormen van nieuwe uitlopers. En de rupsen zijn een welkome aanvulling op het menu van vogels.

Konijnen en grote grazers

In het winterrantsoen van konijnen en door de beheerders ingezette runderen als Schotse hooglanders en paarden speelt wilde kardinaalsmuts een grote rol.  De bast van wilde kardinaalsmuts is veruit favoriet boven die van andere bomen of struiken. Tot op bereikbare hoogte kunnen de struiken geheel van de bast zijn ontdaan.
Desondanks zal de plant in het voorjaar vanuit de basis opnieuw uitlopen. En niet alle struiken zijn bereikbaar omdat een deel in dicht struweel staat omringt door doornige struiken als meidoorn en duindoorn.

Tekst en foto: Theo Baas

Gerelateerde berichten

Achter het strand van IJmuiden ligt een kleine maar heel bijzondere vochtige duinvallei: het Kennemerstrand. Wat ooit strand was, heeft zich in enkele decennia – met hulp van mensenhanden – ontwikkeld tot een voor ons land maar ook voor de Europese kust uniek natuurgebied.
Bier: gemaakt van gist, granen, hop. Maar vooral water. In Haarlem waren veel brouwerijtjes. Via de Brouwersgracht voerde men duinwater uit de Brouwerskolk aan. Er loopt nog steeds een leuk pad onder spoor en snelweg door, met enkele hoge bruggen, van de binnenstad langs deze gracht. Dit pad leidt je naar het Middenduin. Ga dit gebied in, volg het water, de Brouwerskolk, steek over en loop aan de overzij terug. Daar staan primula’s. 
In de winter worden de jongen van grijze zeehonden geboren op de afgelegen zandstranden zoals Richel en de Noorderhaaks. De pups hebben bij de geboorte een lange witte vacht, die pas na enkele weken verhaart. Tot die tijd kunnen ze niet het water in.