Vandaag in het Duin: Op zoek naar Zandhaarmos

Zandhaarmos mannelijke planten door Theo Baas
Zandhaarmos mannelijke planten door Theo Baas

Elke maand hebben we het over een dier of plant die je op dat moment in de duinen kunt spotten.

Zandhaarmos is een soort mos dat je op veel plaatsen kunt zien; vooral in droge heide, zandverstuivingen en open zandige plekken. De plant vormt een losse, stugge zode met tot vijf centimeter lange, rechte stengels. Door ondergrondse uitlopers ontstaan er hele plakkaten. Bij droog weer staan de blaadjes rond de stengel omhoog gericht, bij vochtig weer afstaand.

Zandhaarmos is een zogeheten tweehuizige soort, met aparte mannelijke en vrouwelijke planten. In de bloeitijd zijn de verschillen duidelijk te zien. De mannelijke planten hebben een opvallend rood of oranje spatbekertje waarin de zaadcellen worden gevormd. Wanneer er een regendrupje op het spatbekertje valt, worden de zaadcellen verspreid. De vrouwelijke planten vallen op door hun oranje stengels. Na bevruchting vormen zich bij hen grijsbehaarde sporenkapsels.

Zandhaarmos komt over de hele wereld voor, van het laagland tot in het hooggebergte en zelfs op de Antartica.

Tekst: Theo Baas

Gerelateerde berichten

Onlangs heeft minister Wiersma van LVVN een spoedwet ”Vervangen omgevingswaarde stikstof” vrijgegeven voor consultatie. De essentie van deze spoedwet is dat de minister zichzelf ontslaat van de wettelijke verplichting om binnen gestelde termijnen de natuur te herstellen die lijdt onder de stikstofdepositie.
Het klimaat verandert, zoals onder meer blijkt uit opwarming: zachtere winters, warmere voorjaren en drogere, hetere zomers. Volgens de in 2023 door het KNMI gepubliceerde klimaatscenario’s zet de opwarming de komende jaren door en moeten we, afhankelijk van onze CO2 -uitstoot, rond 2100 rekening houden met een opwarming van 1,7 °C tot 4,9 °C. Hoe reageren vogels hierop?
In Oranjezon zijn vele stadia van duinvorming te zien. De naam verwijst naar de oorspronkelijke eigenaars: de prinsen van Oranje. Het 400 hectaren grote gebied wordt beheerd door het Zeeuws Landschap.