Vandaag in het Duin: op zoek naar winterakoniet – Eranthis hymalis

Winterakoniet - Theo Baas
Winterakoniet – Theo Baas

Elke maand hebben we het over een dier of plant die je op dat moment in de duinen kunt spotten.

De winterakoniet is een plant die behoort tot de ranonkelfamilie, net als boterbloemen
De uit het Grieks afkomstige naam, eranthis, komt van er (voorjaar) en anthos (bloem), dus: voorjaarsbloem. Hyemalis betekent winter of in de winter bloeiend.

Ingeburgerd


De winterakoniet is oorspronkelijk een bosplant van Zuid-Europese gebergten, van Zuid-Frankrijk, via Italië tot in de Balkan. Vanaf de 15e eeuw is de soort in ons land veel aangeplant op buitenplaatsen, kloosters en landgoederen; net als sneeuwklokjes. Door de jaren heen zijn ze hier verwilderd. Wat betekent dat de soort zelfstandig standhoud en zich uitzaait. Inmiddels heeft de soort de status “ingeburgerd” gekregen.

Vroege bloeier


Omdat de winterakoniet van oorsprong een bosplant is gedijd ze het best op plekken die wat in de schaduw liggen zoals beschaduwde gazons. Het is een vroege bloeier die vaak gelijktijdig met sneeuwklokjes bloeit. In het vroege voorjaar ontspringt vanuit een bolvormige korte, dikke wortelstok een bloeistengel die één bloem draagt, omgeven door een krans van bladeren. Bij zonnig weer staan de bloemen wijd open, bij regen en ‘s nachts sluiten ze weer. Vanwege de vroege bloei is de plant van belang als bron van nectar voor vroeg vliegende insecten, en als de temperatuur boven 10º C komt, ook voor honingbijen.

Tekst & fotografie: Theo Baas

Gerelateerde berichten

Op 1 december 2025 is het hek dat op natuurbrug Zandpoort stond verwijderd. Ecoduct Zandpoort is een van de drie natuurbruggen in Nationaal Park Zuid-Kennemerland. De Zandpoort verbindt de Amsterdamse Waterleidingduinen (AWD) met Nationaal Park Zuid-Kennemerland.
Winterpostelein (Claytonia perfoliata) is een kleine plant met vlezige, schopvormige blaadjes op een lange steel. De blaadjes onder de bloemetjes hebben een karakteristieke schotelvorm.
Vrijwilligers van “Het Groene Strand Goeree-Overflakkee” raapten in vier maanden tijd bij een onderzoek naar de samenstelling van aangespoeld strandafval 615 ballonnen en resten van ballonnen op 6 kilometer strand, ruim 100 ballonen per kilometer. Zij hebben dit onderzoek uitgevoerd omdat er altijd al veel ballonnen aanspoelen en zij meer actie willen om dit probleem op te lossen.