Vandaag in het Duin: op zoek naar winterakoniet – Eranthis hymalis

Winterakoniet - Theo Baas
Winterakoniet – Theo Baas

Elke maand hebben we het over een dier of plant die je op dat moment in de duinen kunt spotten.

De winterakoniet is een plant die behoort tot de ranonkelfamilie, net als boterbloemen
De uit het Grieks afkomstige naam, eranthis, komt van er (voorjaar) en anthos (bloem), dus: voorjaarsbloem. Hyemalis betekent winter of in de winter bloeiend.

Ingeburgerd


De winterakoniet is oorspronkelijk een bosplant van Zuid-Europese gebergten, van Zuid-Frankrijk, via Italië tot in de Balkan. Vanaf de 15e eeuw is de soort in ons land veel aangeplant op buitenplaatsen, kloosters en landgoederen; net als sneeuwklokjes. Door de jaren heen zijn ze hier verwilderd. Wat betekent dat de soort zelfstandig standhoud en zich uitzaait. Inmiddels heeft de soort de status “ingeburgerd” gekregen.

Vroege bloeier


Omdat de winterakoniet van oorsprong een bosplant is gedijd ze het best op plekken die wat in de schaduw liggen zoals beschaduwde gazons. Het is een vroege bloeier die vaak gelijktijdig met sneeuwklokjes bloeit. In het vroege voorjaar ontspringt vanuit een bolvormige korte, dikke wortelstok een bloeistengel die één bloem draagt, omgeven door een krans van bladeren. Bij zonnig weer staan de bloemen wijd open, bij regen en ‘s nachts sluiten ze weer. Vanwege de vroege bloei is de plant van belang als bron van nectar voor vroeg vliegende insecten, en als de temperatuur boven 10º C komt, ook voor honingbijen.

Tekst & fotografie: Theo Baas

Gerelateerde berichten

Sinds kort wordt Stichting Duinbehoud ondersteund door Natuurhuisje. Een belangrijke ambitie van Natuurhuisje is het vergroten van de biodiversiteit. Dankzij de financiële steun van Natuurhuisje heeft Duinbehoud afgelopen jaar flink kunnen investeren in het herstel van paddenpoelen en vochtige duinvalleien.
Afgelopen 100 jaar is de agrarische sector fors gegroeid. De kleinschalige ambachtelijke landbouw is grotendeels omgezet in een grootschalige industriële landbouw. De productie van voedsel is fors gestegen. Als reactie op deze intensivering van de landbouw worden steeds meer initiatieven genomen voor verduurzaming van de landbouw. Door boeren, maar ook door burgers. Eén van die initiatieven is “Het land van Ons” in Wassenaar.
Wanneer je vanaf Paal 9 op Texel naar het zuiden loopt, zie je het strand gaandeweg breder worden. Tot de schijnbaar eindeloze strandvlakte van de Hors aan je voeten ligt.