Vandaag in het Duin: op zoek naar boleten

netstelige heksenboleet, fotograaf Hans Adema
netstelige heksenboleet

September is een goede maand om op zoek te gaan naar paddenstoelen. Vooral in de landgoedbossen van de oude duinen groeien ze volop. Als het tenminste een beetje geregend heeft. Er zijn heel veel soorten paddenstoelen, maar boleten zijn mooie en opvallende paddenstoelen waarvan je eenvoudig kan zien dat het een boleet is.

De onderkant van de hoed

Op het eerste gezicht zijn boleten ‘gewone’ paddenstoelen met een steel en een hoed. De meeste paddenstoelen hebben aan de onderkant van de hoed plaatjes. Maar bij boleten bestaat de onderkant van de hoed uit kleine gaatjes. Daar komen de sporen uit.

De meeste boleten zijn vrij groot en hebben een dikke, vlezige hoed en steel. Op de foto zie je de netstelige heksenboleet: een opvallende en niet al te zeldzame soort. De steel is erg dik, met een netwerk van rode aders op een gele ondergrond. De onderkant van de hoed is oranje of rood, de bovenkant geel- of grijsbruin. Eekhoorntjesbrood, en bekende eetbare padenstoel, is ook een boleet. Hij is groot en stevig, maar met een onopvallende grijsbruine hoed, lichtgele onderkant en wittige steel.

Onder bomen

Bijna alle boleten zijn via schimmeldraden ondergronds verbonden met bomen. Vooral in oudere bossen op zandgrond komen ze veel voor. Ook de netstelige heksenboleet en eekhoorntjesbrood zijn vrij algemeen in bossen in de binnenduinen en de landgoedbossen van Noord- en Zuid-Holland.

Al in augustus

In natte jaren kun je al in augustus veel boleten vinden. September en oktober zijn ook goede maanden om boleten te spotten. De netstelige heksenboleet wordt het meest waargenomen in augustus, eekhoorntjesbrood het meest in oktober.

In de rubriek ‘Vandaag in het Duin’ hebben we het elke maand over een dier of plant die je op dat moment in de duinen kunt spotten.

Tekst: Kees Vertegaal

Foto: Hans Adema

Gerelateerde berichten

Op zaterdag 30 november is een groep eigenaren van het Kijkduinpark hard aan het werk geweest om een paddenpoel weer geschikt te maken voor padden, salamanders en andere bewoners van het water. Met financiële steun van “Natuurhuisje” kon een groenbedrijf worden ingehuurd om het zware werk te doen. Dichte struwelen zijn weggezaagd en de oevers zijn gemaaid. Daarna konden de vrijwilligers aan de slag om de takken weg te slepen en te verwerken tot takkenrillen voor de broedvogels.
Op 1 december 2025 is het hek dat op natuurbrug Zandpoort stond verwijderd. Ecoduct Zandpoort is een van de drie natuurbruggen in Nationaal Park Zuid-Kennemerland. De Zandpoort verbindt de Amsterdamse Waterleidingduinen (AWD) met Nationaal Park Zuid-Kennemerland.
Winterpostelein (Claytonia perfoliata) is een kleine plant met vlezige, schopvormige blaadjes op een lange steel. De blaadjes onder de bloemetjes hebben een karakteristieke schotelvorm.