Op zoek naar Stuifballen

Gesteelde stuifbal door Sytske Dijksen - Foto Fitis
Gesteelde stuifbal door Sytske Dijksen – Foto Fitis

Op zoek naar stuifballen

Stuifballen zijn paddenstoelen. Ze zijn niet zo groot en ook niet erg opvallend, maar leuk om te zien. En wat ook leuk is: ze zijn niet zeldzaam. Als je weet waar je op moet letten, kun je ze gemakkelijk vinden, vooral in de winter.

Een konijnenkeutel op een steeltje

Stuifballen zijn zogenaamde stuifzwammen. Dat zijn schimmels die meestal bolvormige paddenstoelen vormen. De sporen vliegen door een  gaatje of door scheur in de bol de wijde wereld in. Bij stuifballen zitten de sporen in een grijswit of licht geelbruin bolletje dat ongeveer even groot is als een konijnenkeutel. Dat bolletje staat op een geel- of roodbruin steeltje van 3 à 4 centimeter, vaak gedeeltelijk verborgen in het duinzand of tussen mos. Bovenop het bolletje zit een gaatje. Als je er voorzichtig tegen tikt, zie je hoe de sporen naar buiten komen en meegenomen worden door de wind.

Tussen duinsterretjes

De meest algemene stuifbal die je ziet in de Nederlandse duinen is de gesteelde stuifbal. Deze groeit in duingraslanden op een kalkrijke bodem, met kale plekken en mossen, meestal in de eerste kilometer achter de zeereep. Vaak is het zand niet lang geleden nog een beetje verstoven. De gesteelde duinbal groeit graag tussen mossen, vooral het gemakkelijk herkenbare, in de winter opvallend geelgroene duinsterretje.

Winterwandeling

Stuifballen zijn de hele winter te vinden, het meest van november tot en met februari. Anders dan de meeste plaatjeszwammen blijft een stuifballetje lang staan. Het bolletje wordt als het ouder wordt bijna helemaal wit.

Als je goed kijkt, en af en toe op de knieën gaat om te checken of het bolletje inderdaad op een steeltje zit, zul je tijdens een winterwandeling in het buitenduin vast een stuifbal kunnen vinden!

Auteur: Kees Vertegaal.

.

Gerelateerde berichten

Ze zijn nu niet te vinden, of schaars. Ze wachten betere tijden af in de vorm van larve of pop, ze zitten diep in de grond, houden een winterslaap, zijn zuidwaarts vertrokken of zitten bij de kachel een stukje voor Duin te schrijven.
Wie op sporen let tijdens een duinwandeling, ziet vooral veel prenten van honden, met daarbij die van hun baasjes. Een sneeuwlaagje onthult –vaak schrikbarend– hoe veel huiskatten ’s nachts op pad zijn geweest.
De aalscholver is een opvallende vogel die je bijna overal kan zien, zeker als er water in de buurt te vinden is. Ze broeden in grote kolonies, vooral bij de grote wateren zoals het IJsselmeer. Maar ook in de duinen zijn grotere en kleinere kolonies te vinden.