De landgoederen: cultuurhistorie en biodiversiteit

Stichting Duinbehoud organiseert voor de vijfde keer de Dag van de Duinen. Op deze speciale dag vragen we aandacht voor de bijzondere natuur aan de kust en haar bedreigingen. Op zaterdag 28 juni 2025 kun je deelnemen aan een van onze interessante excursies. Echte duinkenners vertellen je heel veel over de natuur in de duinen. Tijdens de inhoudelijke bijeenkomst op vrijdag 27 juni 2025 bespreken we thema’s die spelen in en rond de duinen. Dit jaar gaan we het hebben over de landgoederen langs de kust.

De inhoudelijke bijeenkomst is op vrijdag 27 juni 2025 van 9.30 tot 12.30 uur in Naturalis.

Thema

Al in de Middeleeuwen verschenen er op de droge zandgronden langs de rand van het huidige duingebied en op de naastliggende strandwallen diverse vestingen, landgoederen en buitenplaatsen. Vrijwel elke kustplaats kent wel een aansprekend landgoed met een rijke cultuurhistorie. Maar ook de flora en fauna op deze landgoederen zijn de moeite waard. Bekend zijn de stinzenplant, maar ook de moestuinen en boomgaarden zijn interessant. De cultuurhistorie en biodiversiteit van deze buitenplaatsen zijn het thema op de Dag van de Duinen in 2025. Verschillende sprekers zullen er interessante verhalen vertellen, met suggesties voor behoud en herstel van deze landgoederen.

Aanmelden

Aanmelden kan door een email te sturen naar: esther@duinbehoud.nl

Programma

  • 9.30 – Inloop.
  • 10.00 – Opening door Piet Jonker, voorzitter Stichting Duinbehoud.
  • 10.05 – Toelichting op het thema van de dag Marc Janssen, directeur Stichting Duinbehoud.
  • 10.15 – Landgoed De Horsten: geomorfologie, historie en hakhoutbeheer, Hein Krantz, duinconsulent Duin, Horst en Weide. De geomorfologie van het strandwallenlandschap langs de kust van Noord- en Zuid-Holland is bepalend geweest voor de inrichting en het gebruik van dit gebied door de eeuwen heen. Dat geldt in bijzondere mate voor het landschap zoals dat ter hoogte van De Horsten bij Wassenaar te beleven is. We zien dit ook terug in de waterhuishouding van het gebied en de locaties waar hakhout nu (nog) ligt en waar het gelegen heeft.
  • 10.45 uur Landgoed Westerhout: tussen aardbeien en staal; een cultuurhistorische verkenning met een beek als bron en de landhonger van de industrie als aanzet. Hans Turlings, duinconsulent Wijk aan Zee. Dat de binnenduinrand bij Velsen-Noord en Beverwijk/Wijk aan Zee ooit een idyllisch landschap vormde kun je je vandaag de dag nauwelijks nog voorstellen. Het was een landschap doorsneden door beken en duinrellen met vruchtbare akkers, zeer geschikt voor de kweek van fijne groenten en fruit, door dichters en schilders geroemd om zijn uitzonderlijke schoonheid. De aanleg van het Noordzeekanaal brengt hierin verandering. Onder het motto “je ziet het pas als je het door hebt” vertelt Hans Turlings over de manier om dit grotendeels verdwenen landschap met twee wandelingen invoelbaar te maken.
  • 11.15 – Bekendmaking winnaar fotowedstrijd door Jos Lap.
  • 11.30 – Herstel van moestuinen op de landgoederen met inzet van “de meent”. Bram van Helvoirt, docent Has Green Academy Den Bosch. Het onderhoud en beheer van historische moestuinen, gelegen op landgoederen, is een waardevolle maar ook uitdagende vorm van levend erfgoedbeheer. Hoe kunnen we dit organiseren vanuit een participatieve insteek, met actieve betrokkenheid van lokale burgers? Deze vraag vormde het startpunt voor toegepast onderzoek naar nieuwe collectieve vormen van erfgoedbeheer, vanuit een samenwerking tussen Erfgoedhuis Zuid-Holland en HAS green academy. Historische moestuinen als gemeenschapstuinen: waarom, hoe en met wie?
  • 12.00 – Stinzenplanten op de landgoederen van Voorne en het beheer door vrijwilligers. Erik de Boer, IVN Voorne Putten Rozenburg. De Stinzentuin Mildenburg ligt in het Mildenburgbos op een landgoed aan de binnenduinrand in Oostvoorne. De tuin wordt onderhouden door een groep vrijwilligers van het Zuid-Hollands Landschap. Wat zijn stinzenplanten? Hoe zijn die planten in het Mildenburg terecht gekomen? En wat zijn de werkzaamheden die in de loop van het jaar verricht moeten worden om een soortenrijke stinzenbegroeiing tot stand te brengen en in stand te houden?
  • 12.30 – Slotwoord voorzitter Piet Jonker.
  • 12.35 – Koffie en napraten.